AccountVerwerkingen en toepassingen van asbest
Verwerkingen en toepassingen van asbest
Iedereen heeft wel een beeld van Asbest, maar vaak realiseren we ons niet dat asbest in ruim 3000 producten is verwerkt waarbij asbest zelfs het belangrijkste materiaal is. Asbestvezels zijn zo goed te verwerken (verspinnen) tot weefsels met andere materialen dat het in zeer veel producten is verwerkt.
Asbesthoudende producten leveren geen gevaar op zolang het product nog gaaf en niet is beschadigd. Als producten wel zijn beschadigd, dan kunnen gevaarlijke asbestvezels vrijkomen. Deze minuscuul kleine vezeltjes kunnen zich dan hechten aan de longwand. Deze vezeltjes worden overigens niet tegen gehouden door mondbescherming zoals een stofkap. Het gevaar zit hem dus in het inademen van de asbestvezel. In het begin merkt u hier niets van maar na verloop van vele jaren kunnen er ernstige ziekteverschijnselen optreden.
Waar treffen we allemaal asbest aan?
Grofweg is het goed om voor een duidelijk inzicht twee groepen te onderscheiden waarin asbest is verwerkt:
[checklist icon=”check” iconcolor=”#f2c40e” circle=”no”]
- 1. Hechtgebonden asbest.
- 2. Niet-hechtgebonden asbest.
Hechtgebonden asbest.
Hechtgebonden noemen we asbestmaterialen waarbij de vezels in een dragermateriaal verankerd zitten. Deze hechtgebonden materialen bevatten over het algemeen veel cement, lijm of kunststof. De kans op het vrijkomen van asbestvezels in de lucht is hierdoor klein. Als deze materialen niet mechanisch worden bewerkt en blijven zitten, is het risico op inademing van de vezels dus erg klein.
[checklist icon=”check” iconcolor=”#f2c40e” circle=”no”]
Hechtgebonden asbest zit onder andere in:
- Golfplaat. Verwerkt in daken schuren, stallen, loodsen.
- Asbestplaat. Verwerkt in dakbeschot, gevels, en schoorstenen.
- Asbestplaat met coating. Verwerkt in buitengevel en galerij van flats.
- Vinyltegels. Verwerkt in keuken en toilet.
- Asbestboard. Verwerkt in aftimmering van kasten binnen.
- Schoorsteen luchtkanaal. Verwerkt in kachelachterplaat, cv-instalaties en ventilatiekanaal.
- Riolering, gas en waterleiding. Verwerkt in toilet en alle afvoeringen van woning.
- Imitatiemarmer. Verwerkt in vensterbanken.
- Dakleien. Verwerkt op daken.
Niet-hechtgebonden asbest.
Niet-hechtgebonden asbest is materiaal wat zacht is en makkelijk afbrokkelt. De vezels zitten niet of nauwelijks gebonden aan een dragermateriaal. Hierdoor kunnen na verloop van tijd spontaan asbestvezels vrijkomen, bijvoorbeeld door aanraking, trillingen en andere niet-mechanische bewerkingen.
[checklist icon=”check” iconcolor=”#f2c40e” circle=”no”]Niet-hechtgebonden asbest zit verwerkt in:
- Spuitasbest. Verwerkt en gespoten op leidingen, plafonds, staalconstrukties en dergelijke. Tot 1978 vooral toegepast in grote gebouwen.
- Vinylvloerbedekking met asbesthoudende onderlaag ( onder meer Novilon voor 1980) De toplaag van dit zeil is van pvc en de viltachtige onderlaag lijkt op karton en is lichtgrijs en soms lichtgroen.
- Kachelplaten. Verwerking achter de haard en bij cv-installaties een veelbekende is “Nobranda”.
- Plaasterisolatie. Verwerking als buisisolatie van verwarming.
- Afdichtingkoord. Verwerkt bij diverse afdichtingen.
- Huishoudelijke apparaten.
Veel voorkomende toepassingen nader belicht.
Onderstaand een overzicht van de toepassingen van asbesthoudende producten die in de praktijk veel voorkomen. Tevens hierbij iets meer informatie.
Huishoudelijke apparaten en asbest
Asbest kan ook voorkomen in oudere huishoudelijke apparaten die warmte uitstralen of aan warmte worden blootgesteld. Bijvoorbeeld haardrogers, strijkijzers en warmhoudplaatjes. Omdat asbest meestal zit in het product of apparaat, komen er onder normale omstandigheden geen of nauwelijks asbestvezels vrij. Bij twijfel kan informatie worden ingewonnen bij de keuringsdienst van waren. Asbesthoudelijke apparaten kunnen net als andere apparaten gescheiden worden ingeleverd bij de gemeente of bij aankoop van een nieuw apparaat bij de winkel.
Wat te doen met asbestcementplaten?
Asbestcementplaten die in goede staat zijn, kunnen het beste blijven zitten. Zij leveren geen gevaar op als het materiaal onbeschadigd is, niet wordt bewerkt en ook niet beschadigd kan raken. Het is verboden om dusdanig met het materiaal om te gaan dat anderen daarbij in gevaar worden gebracht. Bewerken met een hogedrukspuit, staalborstel of schuurpapier is dus verboden. Als de platen verweerd of brokkelig zijn, kunnen asbestvezels vrijkomen. Op de beschadigde plekken is de vezelige structuur dan goed te zien. In dit geval kunnen de platen beter worden verwijderd.
Asbesthoudende vloerbedekking.
In de periode van 1963 tot 1980 is vinyl vloerbedekking met asbest te koop geweest; ook wel ‘zeil’ genoemd. De toplaag is van pvc en in de onderlaag zit asbest. De viltachtige onderlaag lijkt op karton en is lichtgrijs tot lichtbeige, soms lichtgroen. Normaal gesproken komen uit deze vloerbedekking geen asbestvezels vrij. Als de bovenlaag versleten is, kunnen wel vezels vrijkomen. Een goede oplossing is om een nieuwe vloerbedekking over de oude heen te leggen. Op de oude vloerbedekking kan een sticker worden geplakt, waarop staat dat er asbest in zit. De nieuwe vloerbedekking kan beter alleen aan de randen worden vastgelijmd, zodat bij vervanging de oude vloerbedekking makkelijk gescheiden kan worden.
Spuitasbest
Spuitasbest is tot 1978 vooral toegepast in grote gebouwen. Er hoeven geen maatregelen genomen te worden als het materiaal is afgeschermd, bijvoorbeeld in een afgesloten ruimte. In dat geval kunnen er geen vezels vrijkomen. Ook op plekken waar vrijwel geen mensen komen, kunnen maatregelen meestal achterwege blijven.